War an treth.

Yn wir, yth esons an lymnansow ow kwellhe, ha mos ha bos moy bywek, sur hy lymna, pur hy liwans. Yth esa an vamm ogas ha parys seulabrys dh’aga gorra yn onan a’n gwerthjiow war an stret ogas dhe’n treth rag aga gwertha dhe’n havysi.
Mes hokya a wrug, ow tehweles hy frederow dhe’n mor hag yn fenowgh passya a wre dohajydhyow dien heb hy gul ober gwir mann.  Treweythyow yth esa hi a’y sav yn hunros down, kargys hy pynsel gans paynt glas ow sygha gans an gwyns, ankevys hy lymnans heb gorfenna. Y’n termynyow henna y hevelens garmaow a’n goelannes ha kammow ha klappya an havysi war an treth dhe dhos dhiworth bys arall, bys byttele gwir dhedhi lemmyn, ha hi a wre omglywes a’y sav war treth gwag, ow klywes nerdh meur a’n mor ha’y gwynsyow kevoethek ha lent es nevra kyns, leun a styryow rygdhi, dell hevela, styryow rag redya, po moy, rag eva, kepar ha diwes hudel, methegneth splann a wren ri dhedhi krevder ha kolonn ha… travyth moy... travydh moy…
Omgethneth o, edhomm o dhedhi a’n omglywans na, ha gwell o puptra rygthi drefenn bos ynno afydhyans bos byw hwath hy gour, tas hy fleghes, hy babanes, hy theylu byghan, lemmyn mar alyon hag astranj dhedhi ha mar tinn an gloesow a gablans a glywsyn hi kyns a wre heveli dhedhi kepar hag y tos dhedhi anedha dralyow a brederow re wann dhe wortas marnas pols berr, kepar ha tralyow a ewyn war an treth, gyllys glan a dhesempis. Puptra o an mor yn polsyow na.  Skant kekeffrys o hy skians a’y fydhya yn hy mab neb a wre mentena a’n teylu kepar ha den, ha’y gras yn y omdalgh omgemmeryek yn kever an gevellesow. Moy sur es kyns o hi lemmyn bos yn fyw hwath hy gour ha pell y’n mor ha ganso y gar yowynk, hag ow tehweles tre yn skon, ha kregi rag y wul war hy lel wonis, ha sywyans hy edhomm.
Unn dohajydh yth esa hy a’y sav war an treth ha’n howl ow splanna yn pryntin war an mordonnow, ha hi yn hy hunros yn town, ankevys hy lymnans, hag a-dhesempis hi a welas mowes yowynk ow tos a-hys an treth troha hi. Kyns, mar town hy hunros, ny ylli konvedhes styr an gweles. Hi a’n glywas yn hy prys kyns, ha treylya yn lent hy enep troha’n vowes. Glenda! Hy myrgh! Hy myrgh varyes! Yn skaff hy a omdennas yn mes hy hunros!
Pandr’a wrug Glenda ena? Yn skol y talas bos an flogh, yn sur! Martesan gorfennys o an skol an dydh na. Orth hy euryer a viras hi. Re a-brys o. Hy enep hi a treylas rag dasweles an vowes, mes gyllis glan o hi! Nyns esa tremena marnas nebes polsyow ha hi ow gweles dhe ves, mes lemmyn gwag o an treth, denvydh ena saw nebes havysi y’n pellder, ow mos traha’n dre.

glenda arta.

19

an vowes neb a welsyn ni ow kasa hy chi myttinweydh a-varr a wrug drehedhes tre arta ha wosa restra hy roes war an rastel, mos a-ji. yskynna an gradh a wrug ow kana hwath rannow hweg a gan a wre hi ow kana gans hy howetha, hag a-hys an skotchfordh hi eth bys y’n daras esa ynter an dhiw rann an chi. hi dorn war an kacha, hi a hokyas, dell fenowgh, hag ankoth o an omglywans a wrug hy thalghenna ena. hwath war hy levyow, geryow an gan, mes moy kosel, moy lent, a bassyas hwythvians der hy korf? hwythvians pur gosel, pur sotel? igeri an daras a wrug. nyns esa denvydh ha galloes y weles, mes yn dew a wrug folsa an vowes na.

yn termyn eus passyes, nans yw termyn pur hir, moy es mil vlythen, mowes deg ha lowen a tremenas der an doras a-berth y’n rann erell an chi, may esa hy chambour orth penn scotchforth berr. kan war hy diwlev a hedhas ha hi orth erbynnas hi hwoer yowynka, trosek aga gorhemmynadow, ha aga hwerthin warbarth. ena hi a mos y’n hy chambour ha koetha war hy gweli.

yn termyn arnowydh, mowes deg ha lowen a tremenas der an doras a-berth y’n stevell omwolghi a’n chi eus aswonnys dhyn, mayth o hy teylu troblys y’n skotchforth yn-dann. yth eth ha bos hy lostenn nos-mantell hy mamm, hag y’n par keth, y’n pols keth, y hwrug chanjya hy han yn ankoth, kosel y son, gwandrek y ilow, distyr y eryow.

y fia hi mos y’n badh arta mes y klywas hi an teylu y’n dann ha mos dhe benn an gradh yn le. ny vern ny wodhya hi styr an lymnansow, po prag y feu trevor ow mires orthi mar astranj, mar droblys. yth esa bregh hy mamm y’s kyrghynn, ughel ha lowen ons an levow hy hwoer, hag yth esa hy breder gensi ynwedh.

a porthas hi kov a’y thas? martesan, yn hy brys varyas, hy re avonsyas an maw dhe savla hy thas. y’n sur hi wre mires orto y’n fordh keth a wre hi mires orth hy thas nans o nebes misyow. hag y’n sur, moy hir o an maw lemmyn, hag ow tevi yn skav, ha moy tinn o y enep, kepar ha enep den. ha dhe wir, yn fenowgh, ken ve denvyth orth y verkya, yth esa hevelenep aga thas y honan war an maw, kepar dell ev dhe mires dhiworth dewlagas y vab orth y deylu kellys.

bos lowen ny yllis an teyla na ena, mes yth esa eghenn a gres dhedha dres an liv ha golghi an lestri. lymnansow mamm hwath war an moes wre aweni govenek kosel. seulabrys, bysyes an gevellesow re mostyas unn lymnans, mes ny vern. ny veu ev da lowr rag gwertha, ha’y fynnas an vowesi y witha. hi a’n ros dhedha rag gorra war fos aga chambour. lymnansow nessa a via gwell.

wosa an liv, dhe’n treth a dhehwelas an vamm, dhe’n bellwolok a’n vowesi tri, hag y honan oll arta esa trevor a’y sav y’n gegin. yn town y vrederow dres termyn hir, ha wortiwedh, ev a omdreylas war’tu an gradh hag yn lent ev a’n yskynnas, prederys y enep.

18 an vowes war an treth

yth esa an howl ow trehevel a-ugh an dre, ha dalleth y wolow dhe splanna skav war an mordonnow, meur aga tros hag ev a rolya war an morrep. trosek seulabrys o an goelannes, ow skrija yn ayr a-ugh, po kedrynna war an treth, ha skav ha hoelanek o an gwyns ow tos dhiworth an mor. teg o an gewer an mytten na. y fia toemm pan via an howl moy drehedys.
nyns esa denvydh ena, mes denvydh a via a’y sav war tewennow meur warlegh an dre gwelsa an stretys kosel hwath, gans nebes den yn-mes ow kul aga negys myttinweyth. mes y’n eur na, an keun a wre biw an stretys.
y’n chi mor y’n dre ma yth igeras mowes daras hy chambour, mos yn skav a-hys an scotchforth ha diskynna an gradhow yn unn poenya. yowynk o hi, melyn hy gols ha hir, ow koedhes a dro hy diwskoedh yn unn tervans bys yn hy thin. hi a wiskas dillasenn a wias moen, hir y lostenn, meur y lanow, niwlek y lywyow. Y’n mes a poenyas an mowes ma, hag talghenna roes dhiworth rastel esa a dherag an chi ha’y maylya adredhi, a-hys an stret a boenyas yn despit dhe geun ow poenya gensi, ha hartha a dro dh’y dewufern.
denvydh a via a’y sav war tewennow meur warlergh an dre y hwelsa an vowes hag hi ow tos yn-mes skeusow an chiow, ha maylys hy roes yn stroth a dredhi y hevelsa dhodho kepar hag y fia lost a buskes dhe’n vowes, drefenn bos lannow hy lostenn a dro dh’y dewufern. dhe’n treth a boenyas, ha metya orth nebes mowesi erell ena ha kanstellow meur gansa, lost a buskes dhe pub huni oll. warbarth yth ethons i a-hys an treth bys y’n kribow. y fia klywys aga levow y’n gwyns, changys yn ankoth inter levow an goelannes.
ughel an howl orth an morlanow, hag an mowesi ow restra aga roesow, orth aga displewyas yntra pennow an kribow rag gwitha an puskes esa y’n gores na ow tybri hag an morlanow ow kila. y’n dowr bys y’n aga elgethyow a oberas i. ena wosa aga bos yowynk, gwari a wrug, ow neuvya ha sedhi warbarth, lowen aga hwerthin y’n gewer splann. A-hys an treth dien yth esa mowesi y’n par na ow neuvya po a’ga esedh yn-mysk an kribow, ow klappya ha hwerthin hag ow kribas an goemmon y’n mes aga gols hir ha melyn. heb mar, kepar dell wrons mowesi yowynka oll hag i owth oberi warbarth, kana a wrussons, ughel aga levyow, gwyls aga hanyow esa y’n yeth ankoth a’n termyn koth na.
orth an mordryk, yth esa enter an kribow myns bras a buskes rag kuntelles, ha pur bysi vons an mowesi orth aga gorra yn aga hanstellow meur . ena, y hwrussons i daskemmeres aga roesow dhiworth penn an kribow, omwiska y’n agan lostenn hir ha lanow h’aga maylya adredha ha gasa an treth, ha pub dhiw anedha ow toen kanstell boes a buskes splann.
troesek veu an dre y’n eur na, lies an dus ow mos ha dos y’n stretys. An mowesi a doen aga hanstellow dhe benn an tewennow dhe’n fogow esons ena rag aga bos megys gans aga breder ha tasow rag marghasow an bys.
ena, yth eth pub mowes tre.

omladh

‘anpossybyl.’ kyns trevor a wrussa goslowes yn town, mes henna o re wokki. ev a dalghennas an daras na ha’n igori ledan rag diskwedha an fos yeyn ha kales yn-mes. ‘ty ny welas dha hwoer dhe vos der an daras ma! gow osta!’ ev a assaya dhe’s dalghenna mes sara a skrijas arta yn ughel, ha gras ow dalghanna bregh an maw ow karma, ‘na wra’s gweskel! na wra a’s gweskel, ty vilus!’
yn pols na klywes veu daras an chi, ha kammow yn skotchforth yn-dann, ha lev aga mamm ow kelwel dhedha. ‘pyth yw kamm gansowgh, ha hwi owth omladh kepar hag avleythysyon yowynka heb kortesi! pyth a hwarvos?’
ow skrija hwath, sara a welas hy chons a dhiank dh’y breder serrys, ha diyskinna an gradhow dh’y mamm yn unn poenya. gras a sywya a-dhesempis, ow krija bos trevor ow assaya dhe weskel sara. yth esa trevor orth penn an gradhow, ankablus despitys war y enep.
‘gweskel dha hwoer vyghan?’ yn-medh aga mamm dhe drevor der tros an gevellesow. ‘pyrag?’
‘ny assayav dh’y gweskel. ny assayav marnas hy dalghenna. gow yw. gow yw an diw.’ hemma a gorra an mowesi yn unn skrija arta.
‘na wra garma yn par na, ow mab,’yn-medh an vamm yn tynn. ‘lemmyn, gas agas son, a vowesi, mar pleg. trevor, gwra diyskinna rag ow weres gans an liv. divlas yw agas fara. serrys ov vy.’ hi a dreylas troha’n gegin. yth esa nebes fardellow gensi, yga mysk hy hystenn liwyow hag y paper ha pynsel. mes kyns hi dhe vos y’n gegin, yth esa an gevellesow owth assaya dhe gewsel warbarth, hag arta a leveris: ‘ogh, gasowgh dhowgh euthek son. gasowgh vy dhe brederi! gwra gortes mar pleg. y fynnav esedha war gador kyns. ena goslowes dhowgh yth allav vy.’ ow treylyans arta hi a viras yn skav orth trevor ha’y gwel a wrug ughelhe troha penn an gradhow, ha hi a leveris yn lev moy guv, ‘hou, a lenda. deus omma. liv byghan yma genev rag oll. ni a wra gul pott a de. trevor, an blatyow, mar pleg, kuv.’
ena orth penn an gradhow, a’y sav attes ha minhwerthin yn lowen, yth esa glenda, glyb hy gols ha mantell-nos hy mamm, mar usadow. re marthys veu an fleghes oll dhe leverel. warbarth y’n gegin, yth esons i ow mires orth lymnans aga mamm, owth y lawa yn fansi veur, rag pur dha ova, ha pur deg. yth esa kammow byghan, mes ass o an mor bywek, movyans an mordonnow, dell heveli, ow klyttra gans pub lyw oll a las hag a arghans, hag an gwel dien gorowrys yn teg gans golow an howl. ‘ogas ha da lowr rag gorra yn gerthji,’ yn-medh hi. y fydh pub lymnans nowydh gwell, dell waytyav. y fydh arghans ow tos dhyn, martesan.’
hag yn mysk an liv hag an lymnans, nyns esa chons dhe leverel travydh dh’aga mamm yn kever omgeles glenda. martesan ankevis berr-dermyn an gevellesow a wrug, mes troblys o trevor. ny vynnas derivas yn y gever orth y vamm, ny wodhya pyrag.

skrija.

berr dermyn yth esa an dew flogh warbarth yn skotchfordh yn-dann ow goslowes dhe’n taw prederus a-ugh. wortiwedh, ha sara ogas hag yskynna rag hwithra hy hwoer, klywys veu tros a gammow war an leur ha gwelys veu an evelles gellys orth penn an gradh. gwynn hy enep hag ownek hy dewlagas.
ny vynna diyskynna, mes a hwystra yn ughel, krenek hy lev, ‘dewgh omma…yn skav!’ ha mires troha’n stevell omwolghi.
yth esa trevor ha gras a-ugh a-dhesempis, ha sywya aga hwoer yowynk dhe’n daras igor dhe’n stevell omwolghi. sara a boyntyas dhe dharas arall orth penn an stevell. igor tamm vyghan o. ny ylli sara kewsel, mar ownek o hi. trevor a’s herdhyas a-denewenn ha mos yn unn poenya a-hys an stevell rag dalghenna amal an daras, ha’n igeri yn ledan. gwelys o fos yeyn, kales ha meynek chi nessa herwydh usadow. gras a skrijas, ha sara, hag hi owth omgudha war hy lergh, a skrijas kekeffrys heb konvedhes prag y skrijas.
tardhas trevor a wrug. serrys, garmas a wrug dhe sara: ‘prag y skrija? ny welav travydh mann.’
‘mes yth esa hy ena,’ a worthybis an flogh, ow talleth dhe oela. ‘my a’s gwelys. hi eth yn-mes der an doras na !’
‘dres an doras ma? ty wokki! playn a welys yw ny hyllir denvydh mos der an doras ma. yma fos a garrek gales ena. ’
an flogh a dalghennas maystri orth hy own, hag assaya dhe gonvedhes. moy guv o hy hwoer, ow leverel, ‘martesan ty a brederas ty dhe welas glenda, mes nyns esa travydh saw hy dillas. ottensi, war amal an badh. martesan movys gans an gwyns veu ha ty a’s gwelas. kepar ha denvydh ow movya hevelsa henna.’
mes travydh henna a wrug marnas dasdhalleth oelans an vowes vyghan. ‘glenda a wrug vy gweles,’ hi a skrijas.
‘a sara, gwra omdhiserri, mar pleg,’ yn-medh trevor. ‘gas dha son!’
‘ty ny wra krysi dhymm, ha gwir yw!’ hi a worthybis yn unn skrija, hy lev owth omughelhe kepar ha tros gwyns tewedh war an mor. ‘ hi eth der an daras na.’
‘mes ny hyllir…’ assayas gras arta. mes yth esa hi ynwedh owth oela hwath, meur hy own honan, ha ny via hy lavar penn-fol gweres hy gevelles mann.
‘pandr’a a wre hi kwiska? yma hy dillas war amal an badh. noedh o hi, dell hevel. a wrug hi gwiska travydh?’ trevor a ogas ha maystras y goler ken ve meur y galetter.
‘yth esa dhedhi gwiskas.’
‘py par gwiskas?’
an vowes a skruthas, hag yn-medh hi, ‘mantell-nos velyn mamm. hi a’s gwisk yn fenowgh.’
‘pleth esa hi hag ty dh’y gweles kyns?’ a wovynnas trevor.
sara a terlenkas, lehys hy skrija ha’y breder kottha owth hy goslowes wortiwedh. yn lent a dhallethas hi, ow terlenkes menowgh, ha skavhe hag hy pesyas. ‘rag pisya dos omma my a wrug, mes yth esa an daras degys hag yth esa trosyow y'n stevell omwolghi. my a wovynnas pyw esa ena, mes nyns esa gorthyp mann dhiworti. rag henna, my a grysi bos glenda ena, rag treweythyow ny worthyp hi denvydh, hag hi yn hi bys arall. ter ow edhomm dhe bisya ha my a wrug igeri an daras. ny vern dhymm po dhe lenda. mes yn badh nyns esa hi. hi a wrug donsya noedh war an strel y’n taw an stevell, ow kana y’n unn hwystra pur gosel. my a wrug mos dhe’n privedh, ha hi ny’m gwelas, dell heveli. a-dhesempis, hi a hedhi hag omwiskas yn mantell-nos velyn mamm yn skav. ena hi a igoras an daras na ha mos yn-mes.’

gwithans an stevell omwolghi.

hwithra an chi dien a wrussons an fleghes, ha’n stret yn mes kekeffrys, mes ny allons i kavoes aga hwoer varyes. martesan hi re wrussa mos dhe’n treth dhe kavoes hi mamm. sara a boenyas dhe’n treth ha gweles hy mamm a’y sav yn unnigeth orth amal an mor, heb glenda.

nyns esa hy mamm pell dhiworti, mes ha’y dewlagas orth hy havoes y heveli dhedhi hy dhe vos pur pur bell dhiworti, kepar dell hi dhe vos yn bys erell. berrdermyn yth esa an vowes bhyghan kepar ha dalghennys, hag entra hy mamm ha’y honan yth esa raw ankoth. y’n pols na hi a klywas raw entra hy mamm ha’n gorwel, esa ynwedh raw gans an bys arall na esa mar koynt ha ankoth.

hi an jevo own, mes byttegyns, hokya a wrug kyns ervira gasa hy mamm ena heb hy ankresya. martesan glenda re dehwelas tre. wortiwedh hi a boenyas tre, ha metya orth gras ha trevor yn-mes aga chi. ny re wrussons i kavoes glenda hwath.

troblys ens i, mes gras a leveris, ‘hi re dhehweles tre hy honan pub torn arall. res yw marnas gortos.’

‘gwren kavoes li,’ yn-medh sara.

‘dar!’ yn-medh trevor. ‘ny wrugavy y bareusi. yma padell-dhorn a losow war moes y fynnen kegi, mes re dhiwedhes yw lemmyn. pyth dhe wul? baramanenn? prena pastiow?’

‘nyns eus bara lowr rag baramanenn. gwren prena pastiow,’ yn-medh gras.

‘gwrewgh gortos a-ji. my av dhe’n gwerthji.’ hag ev ow treylya ha kerdhes dhe ves in skav, ev a leveris yn-wedh yn ughel, ‘gwrewgh gwitha an stevell omwolghi! hy havoes ena kyns a wrusson ni wosa…’ mes ev a hedhis ena, ow prederi yth esa dus erell y’n stret orth y glywes. poenya a wrug dhe’n popti.

mos a-ji y hwrussons an gevellesow. yeyn re wrussa mos ha bos an ti, ha res o gul pot arall. ‘ke a-ugh ha gwitha an stevell omwolghi,’ yn-medh sara. ‘my gwrav an ti.’

gras yskynna an gradh ha sedhes war an leur rag gortos. y hwrussons eva an dhiw vires aga thi warbarth, a-dal daras degys an stevell omwolghi. mar kwrella glenda dehweles, hag assaya dhe mos dhe’n stevell omwolghi, res o dhedhi tremena an skotchfordh na, ha passya an gevellesow. ena y fien wodhvos an fordh hi dhe tremena rag diank ha dehweles. ny troblys ens i: sur ens i y dehwelsa aga hwoer varyas keper dell dehwelas hi pub torn kyns. i gwarions kartennow rag spena an termyn yn lowen lowr.

wortiwedh, klywys veu tros trevor esa ow dehweles tre gans an pastiow. sara a boenyas yn-dann rag metya orto, mes gras hokyas war benn an gradh hag ervira dhe vires yn skav unnweyth arall war an stevell omwolghi.

yth esa trevor seulabrys y’n gegin ha sara ow trehedhi ena. ‘ni a wrug potti arall,’ yn-medh hi.

‘splann! pur skwith ov vy!’ yn-medh trevor. yth esa tesenn dhyenn vyghan rag pub den oll rag dybri gans y basti. ev a’s gorra war an voes, heb platyow, ha govynnas, ‘ple ma gras?’

‘hi a dheu. a dheudh jy, a ras?’ mes nyns esa worthyp. ‘ras? deus yn rag!’ mes yth esa taw a-ugh.

lymna an mor

ken vo yeyn lowr an gewer, yth esa hwath niver a havysi war an treth pan wre aga mamm, rowena hy hanow, a’y sav orth amal an mor ow mires orth an gorwel. gensi, yn-dann hy bregh, yth esa kystenn a dhaffar rag lymna, neb hi re brenas myttinweyth rag diserri desedhans a wre gwethhe a-gynso.

y fien dybyans gokki orth hy hyga a wre nebden ow mires orti ha hi ow kerdhes dhe’n treth, nebden a ylli derivas orth an soedhogoleth seweni yn kever hy fara koynt a-ban goll hy gour.

martesan nyns o an dybyans na mar gokki. yth esa nebes mammow yn hy stret a wre ow mires skav war euryow orth fleghes pub teylu oll y’n stret – a-barth dyw, y fia hi hy honan y’ga mysk nans o berr dermyn – a wre lemmyn ow mires treweythyow orth hy teylu hy, dell grysi.

bysi o dhedhi gul neppyth rag heveli dhe welhe ha’y hynvann naturel owth omdhiserri. ervira re wrussa dhe lymna.

pub myttin ha hi ow mos dhe’n treth hi a wre kerdhes a-dherag lies gwerthji rag havysi, y’ga mysk re neb a wrens ow kwertha lymnow a’n morrep, po a’n dre hy honan, lymnys gans lymnoryon teythyek.

y karen hi prest art a-ban hi dhe vos mowes, ha wodhvos hi honan dhe vos roasek. yn fenowgh yn termyn moy lowen eus passyes, hi re prederas hi dhe vynnes mos ha bos lymner ha’n fleghes tevys. yth esa pygans rych rag lymner sley y’n dre na. ytho, war hy forth dhe’n treth, hi re entras gwerthji lyvrow ha prena an daffar.

ankevys ova y’n pols ma, hag rowena ow hwythra an mor. gell o hy enep gans an howl, hag yn despit dh’y preder down, glan y weles yn hy dewlagas, yowynk a heveli hi.

yn fenowgh ny wre hi perthi kov dybri, marnas y’n gorthuger, pan wre hi re skwith ha re bysi gans an fleghes (mamm drog o hi!) ha re troblys yn hy prys dre veth dhe dhybri sav myns byghan. marnas hy edhomm a dhiskutha hy gras dhe’n fleghes a’ga skoedhyans, martesan ny wrussa hy dybri ogas ha travyth mann.

ytho, pur voen o hi, kepar ha mowes yowynk. hir hy blew wre mos ha bos ynwedh, rag ny ylli hi y dreghi. y restra yn skav a wre hi, ha gasa an gwyns dh’y hwytha plepynag ev dhe vynnes. y’n dre dien war hy lergh, meur lowr hy poblans, nyns esa sav deg den po dewdhek orth y aswonn lemmyn, ha nyns esa sav dew po tre anedha neb wrussa hy neshe rag klappya.

wosa mires skav a’n treth dhe bub to, hi a gotas a’y sav orth amal an mor ow hwytha an gorwel. pan via aswonnys dhedhi pub kok oll esa war an mor, pan o hi kowgans nag esa kok hy gour y’ga mysk, hwarth hy a gortas byteggyns ow mires orth an mor.

a wre gwaytya dhe weles kok hy gour, hag ynno tom, hy gour, hag y arvethesik, jori? na wre, ny wre aga gweles yn wir. nyns o henna an skila dh’y dos pub dydh oll dhe’n treth.

hi wre dos rag koslowes klappya an mordonnow, hwystra an gwynsow skav, skryja ydhyn an mor, rag yn fenowgh y hyllir klywes levow spyrysyon an mor, ha trewythyow, y’ga mysk, lev hy gour tom, kuv ha nerthek dell usadow, y’n pellder, mes ughel ha glan ogas ha kepar dell vywa ev...

ple'ma glenda?

yn tiogel o glenda, mes fatell a wrug hi mos dhiworth an esedhva dhe’n stevell omwolghi heb y’s gweles? nyns esa fordh vydh, dell heveli. ev a brederas yn town berrdermyn hag ena ev a porthas kov a’y vos yn mes an skotchfordh unnweyth rag gorra ena an lytherow, neb esa war an leur a-dherag dhe dharas an chi, gesys gans an lythervas.

meur o y varth! ny hallsa ev bos yn-mes an skotchfordh saw nebes polsyow. yth esa dew lyther. ev re wrussa redya aga trigvaow, hag gweles aga bos reknow. ev re wrussa aga gorra yn aga le y’n gegin, gans an reknow erell war daras an yeynell, synsys gans tennveynow yeynell. ena dehweles dhe’n skotchfordh a wrussa, ow korra an darvos yn-mes y vrys. dell heveli, mos a-ugh re wrussa glenda hag ev y’n gegin!

troblys ova. yn usadow, ny wra y hwoer prattys. res o hy gwitha yn prederus, rag ha hi varyas, gwandra treweythyow a wren, mes ny wre hi assaya dhe omgutha rag y wul. lemmyn, dell heveli, diank dhiworth y with dres entent a wre. rag henna, pur droblys ova. yn tiogel o hi lemmyn, ha nyns o travydh kamm, mes res vydh dhodho hy gwitha gwell.

trevor a besyas glanhe an chi, meur y ras bos hy hwoer a-ugh, rag nyns esa fordh vydh hi dhe alloes diank. hag ev a glanhas an esedhva yn skav, mires yn fenowgh dres daras an esedhva orth an skotchfordh a wre. ytho ny allsa glenda tremena an fordh na heb y’s gweles. heb tremena an fordh na, ny allsa gasa an chi.

hwath o hi ow kana y’n badh hag ev dhe worfenna y ober y’n esedhva. y hyllir mires orth an skotchfordh dhiworth an gegin. ena eth ev ha dalleth omwolghi an loer. ughel o tros an dowr ow leunhe an kelorn. ny attendyas trevor bos worfennys tros a dhowr ow leunhe an badh a-ugh, ha ganso, kana y hwoer. yn skav a oberas ev, ha pes da ova dhe glywes ev dhe besya mos ha bos gwell ow kul ober an chi.

hag ev a glywas henn, y tallethas y fantasi usadow. herwydh y dybyans, pes da ganso o y das; dhiworth y das o an lawa neb ev dhe ri dh’y honan. yn town o y geskows gans y das, dell heveli, hag ev owth oberi ogas ha heb klywes, ken ve ankevys yn tien a dhesempis, ha wosa worfenna y lanhe, y hwrug pareusi dh’y honan pott te, ha skwith wortiwedh, meur o y ras orth y eva.

ev a wrug a’y esedh dhe’n moes kyns ev dhe perthi kov a lenda. ny glywas ev hy lev. mes sur ova nag allsa hi diank dres an skotchfordh heb y’s gweles. re skwith ova dhe sevel a dhesempis, ha lemmyn, yth esa an gevellesow ow tehweles tre a-brys.

‘eus te lowr ragon?’ a wovynnas gras ow mos a-berth y’n gegin, hag hy hwoer ow pesya a-hys y’n skotchfordh war hy lergh. heb gortos rag y worthyp, y talghennas an pott te ha mires orth an te esa hwath ynno. ‘lowr, dhe wir!’ y harmas hi dh’y hwoer, esa seulabrys owth yskynna orth an gradhow.

‘pleth a sara?’ trevor a wovynnas.

‘res yw dhedhi pisa.’

sevel a wrug trevor ha mos dhe’n daras. ‘yma glenda y’n badh, a sara! gwra aspia orti, mar pleg, rag gweles pyth hi dhe wul.’

mes yth esa an vowes vyghan a-ugh seulabrys, owth igeri daras an stevell omwolghi, ha garmas a wrug hi hy gorthyp: ‘nag eus! gwag yw an stevell omwolghi!’